کد مطلب:37976 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:23

گنجینه پرسمان » اهل بيت

ارتباط ايرانيان با امامان شيعه توسط چه كساني بوده و به چه صورت انجام ميشده است؟

ارتباط شيعيان با امامان (ع) در بيشتر موارد از طريق معمولي يعني اعزام نمايندگان به منظور تبليغ امامت (1) و وكيلان به جهت حل و فصل امور اجتماعي (2) و يا ملاقات حضوري شيعيان با امامان و گاهي از طرق غير عادي يعني به صورت معجزه بوده، در اسناد تاريخي كه از اهل بيت (ع) به دست ما رسيده به همه اين راههاي ارتباط تصريح شده است.

به طور معمول شيعيان افرادي را كه اطمينان كاملي از جهت وثاقت به آنان داشتند، به عنوان نماينده، براي حل و فصل مشكلات ديني و اجتماعي و رساندن خمس و ديگر اموال مربوط به بيت المال به امامان، به حضور امام (ع) ميفرستادند. آنان به محضر امام (ع) ميرسيدند و با طرح مشكلات و گرفتن جواب و انجام ديگر مأموريتهاي محوله به سوي شيعيان بازميگشتند.

در برخي از اين ملاقاتها ائمه (ع) به شيعيان پيام ميفرستادند و به آنان وعده حضور در اجتماعاتشان را ميدادند و در وقت مقرر از طريق غير عادي در جمع شيعيان حاضر ميشدند؛ نمونهاي از آن ارتباطها به شرح زير است:

جعفر بن شريف گرگاني ميگويد: در مسير سفر حج در شهر سامرا به خدمت حضرت امام حسن عسكري (ع) مشرف شدم تا مقدار مالي را كه جمعي از شيعيان براي امام فرستاده بودند، به حضرت تقديم كنم. خواستم از امام بپرسم اموال را به چه كسي تحويل بدهم، پيش از پرسش من، حضرت فرمود: اموال همراهت را به مبارك، خادم ما تحويل بده.

دستور امام را عمل كرده و عرضه داشتم: شيعيان شما در گرگان به شما سلام ميرسانند، امام پرسيد: بعد از حج به گرگان برميگردي؟ عرض كردم: بله.

امام فرمود: پس از گذشت يكصد و هفتاد روز از امروز در روز سوم ربيع الثاني، صبح جمعه به گرگان خواهي رسيد؛ به شيعيان بگو عصر همان روز به ديدار آنان خواهم آمد؛ برو به سلامت.

جعفر بن شريف ميگويد: از خدمت امام مرخص شده و پس از پايان اعمال حج در پناه خدا سالم (همان گونه كه حضرت فرموده بود، صبح روز جمعه در ماه ربيع الثاني) به گرگان رسيدم. دوستان براي تبريك و تهنيت آمدند؛ به آنان گفتم: امام قول دادهاند در آخرين ساعت امروز به اين جا تشريف بياورند، مشكلات و مسائل خود را آماده كنيد تا با امام در ميان بگذاريد. همه دوستان پس از اقامه نماز ظهر و عصر در منزل من اجتماعي كردند؛ به خدا قسم! حضرت به عهدي كه با ما بسته بود، وفا كرد و ناگهان بر ما وارد شد. به استقبال حضرت شتافتيم و بر دستانش بوسه زديم.

امام فرمود: امروز نماز ظهر و عصر را در سامرا اقامه كرده و طبق وعدهاي كه با جعفر بن شريف براي ديدار با شما داشتم، به سوي شما آمدم تا تجديد عهدي باشد، هر مسألهاي داريد بپرسيد و هر حاجتي داريد، در ميان بگذاريد.

دوستان يك به يك از امام سؤال ميكردند و امام به آنان جواب ميدادند و مشكلات همه آنان را حل كردند و در پايان در حق همه دعا نمودند و در همان روز از آن جا رفتند. (3)

گفتني است كه در زمان حضرت امام حسن عسكري (ع) تشيع در مناطق مختلفي گسترش يافته بود و امام(ع) براساس نياز شيعيان شبكه ارتباطي وكالت و نصب نمايندگان را به اجرا گذاشتند. حضرت از ميان چهرههاي درخشان شيعه نمايندگاني را در مناطق مختلف منصوب كردند و از اين طريق شيعيان را در همه مناطق زير نظر گرفتند. از ميان نمايندگان ميتوان از ابراهيم بن عبده نماينده امام (ع) در نيشابور نام برد.(4)

از كتابهاي زير استفاده كنيد.

1 - الثاقب في المناقب، تأليف محمد بن علي طوسي، نشر مؤسسه انصاريان، قم، ص 416، ح 352 و ص 439 ح 376.

2 - التفسير المنسوب الي الامام أبي محمد الحسن بن علي العسكري، نشر مدرسة الامام المهدي (عج)، قم، ص 9.

پي نوشتها:

1 - سيره پيشوايان، مهدي پيشوايي، ص 378 - 377.

2 - همان، ص 632.

3 - الخرائج و الجرائح، قطب الدين راوندي، مؤسسة الامام المهدي، قم، ج 1، ص 424، ح 4.

4 - سيره پيشوايان، ص 633 - 632.